W cieniu posthistorii

W cieniu posthistorii, Wiatr Przemysław

Czeski filozof języka i komunikacji, myśliciel żydowski, niemiecki teoretyk mediów, brazylijski eseista, krytyk i kurator sztuki – wszystkie te etykiety mogą opisywać tożsamość Viléma Flussera (1920–1991). Jednak nawet zebrane razem nie wyczerpują wymaganych w jego przypadku znaczeń. Flusser uważał się bowiem za nomadę i swoją filozofię uprawiał w nomadycznym stylu, znoszącym zasadność wszelkich granic narodowych, instytucjonalnych, metodologicznych czy dyscyplinarnych. Pozwoliło mu to na stworzenie niezwykłej, wielowątkowej opowieści o współczesności i jej mieszkańcach – dziwnych funkcjonariuszach aparatów i techno-imaginatorach. Choć ta opowieść była snuta w drugiej połowie minionego wieku, to jej interpretacyjna pojemność oraz futurologiczny i utopijny charakter sprawiają, że do dziś nie traci na aktualności – nadal może służyć jako narzędzie do tłumaczenia i krytycznego modelowania naszych praktyk kulturowych związanych z nauką, sztuką, moralnością i polityką. Przemyślenia Flussera wydają się aktualne, ponieważ koncentrują się na fenomenie technologii komunikacyjnych i medialnych, które obecnie jeszcze bardziej zdecydowanie niż kiedykolwiek wcześniej decydują w kształcie naszego życia i jego kulturowym milieu. W cieniu posthistorii to pierwsza polska monografia poświęcona twórczości Viléma Flussera, która ma ambicje przedstawienia jej jako pewnej spójnej całości. Jest to wprowadzenie do myśli rozległej, rozproszonej, niestabilnej metodologicznie, zapisanej w wielu językach – i zarazem, nieuchronnie, pewna próba jej interpretacji.